موزه فرش آذربایجان در باکو٬ موزه اختصاصی فرش می باشد که انواع فرش های و گلیم های دوخته شده در طرح ها٬ سبک ها و متریال های مختلف و انواع تکنیک های دوخت به نمایش گذاشته است. بنای جدید موزه فرش آذربایجان با دارا بودن معماری منحصر بفرد خود که شبیه فرش لوله شده است نظر هر بیننده را به خود جلب میکند. که این معماری در داخل آن نیز مشهود هست٬ چنانچه نحوه به نمایش گذاشتن فرش ها و گلیم ها در داخل آن بر روی دیوارهای قوس دار این موزه به صورت عالی صورت گرفته است.
موزه جدید فرش آذربایجان بعد انتقال از مکان قدیمی خود به بنای جدید در تاریخ ۲۰۱۴ به افتتاح رسید.
تاریخچه:
نخستین نمایشگاه فرش آذربایجان در مسجد قرن پانزدهم که در قرن 19 بازسازی شده بود در تاریخ 1972 برگزار شد که در تاریخ 1992 بعد از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی از این مسجد به طبقه دوم موزه مرکز باکو که قبلا موزه لنین بود انتقال یافت. که این مجموعه به افتخار طراح فرش لطیف کریموف نامگذاری شد.
حال آنکه این مجموعه نفیس یکبار دیگر به مکان جدید منتقل شد که در بلوار ساحلی باکو قرار دارد.
برنامه ساخت بنای جدید و اختصاصی برای انتقال این کلکسیون فرش از موزه باکو به ساختمان جدید موزه فرش از سال 2010 شروع شد. زمانی که فرش آذربایجان به عنوان “یک شاهکار از میراث معنوی” توسط یونسکو به ثبت رسید.
این موزه قرار بود در اواخر سال 2012 برای عموم باز شود که در سپتامبر سال 2013 توسط رئیس جمهور الهام علی اوف بازدید شد اما تا تاریخ مارس 2014 موزه جدید فرش هنوز به صورت رسمی جهت نمایش برای عموم باز نشده بود. که در اوریل سال 2014 موزه نام طویل خود را به موزه فرش آذربایجان کوتاه کرد.
بنای موزه:
نمای بیرونی موزه فرش آذربایجان یادآور فرشی است که لوله شده و قسمتی از آن باز است. نقش روی نمای بنا ترنجهای هشت ضلعی است که در قالی های آسیای میانه تا آناتولی این نقش دیده می شود در ضمن یادآور ستاره 8 پر در روی پرچم جمهوری آذربایجان است که نماد شیعه نیز به شمار می رود.
اشیاء مورد نمایش در موزه فرش آذربایجان:
در هر موقع از سال موزه فرش آذربایجان حدودا ۱۳۰۰ اثر از مجموعه نفیس کلکسیون ۶۰۰۰ عددی فرش های لطیف کریموف را در معرض دید بازدیدکنندگان خود قرار می دهد. لطیف کریموف استاد و طراح نقشه فرش می باشد که فرش آذربایجان را به ۱۴۴ سبک و نوع طبقه بندی کرده است.
موزه فرش آذربایجان به بخش های فرش با بافت تخت٬ بافت گره ای و همچنین نمایش براساس سبک و منطقه جغرافیایی تقسیم بندی شده است. تعریف از فرش آذربایجانی به فرش تبریز٬ بورچالی سابق (مارنئولی امروزه در گرجستان) و دیگر روستاهای آذری که استالین به گرجستان و ارمنستان داده مختص می باشد.
کلکسیون این موزه نیز شامل ۶۰۰ فرش نجات داده شده از موزه شهر شوشی می باشد که این شهر آذربایجانی در تاریخ 1992 توسط ارمنستان مورد تهاجم و تجاوز قرار گرفت.
