هجیج یکی از شگفت انگیزترین روستاها است که با مجموعه ای از خیابان های نیم دایره ای و ردیفی از ساختمان هایی که همه به سمت دره عمیق و رودخانه زیبای سیروان ساخته شده اند زیبایی بی نظیری دارد.
در این نقطه از کشورمان نرسیده به هجیج، جاده پر پیچ و خم و تند کوهستانی در میان صخره های سنگی با تونل های زیبای خود توجهتان را جلب خواهد کرد.
خانه های هجیج همگی از سنگ و اغلب به صورت خشکه چین و پلکانی ساخته شده اند به گونه ای که پشت بام هر خانه، حیاط خانه دیگر است.
بارش نزولات جوی مناسب به ویژه برف در فصل سرد سال و باران در بهار و پاییز موجب سرسبزی و طراوت روستا و مناظر اطراف آن شده است.
زبان
اورامی هجیج که یکی از اصیل ترین لهجه ها به شمار می آید قرابت زیادی با زبان اوستایی و پهلوی دارد، به طوری که اگر متنی از پهلوی را برای یک اورامی زبان بخوانند لغات بی شماری از آن را می تواند دریابد.
ولی آنچه بیشتر در زبان اورامی چشمگیر است نزدیکی این زبان با فارسی است که در وهله اول سخت بیگانه و غیر قابل لمس به نظر می رسد چون کلمات اصیل فارسی آنچنان با زیر و زبر لهجه کردی آمیخته است که تا گوش به آن آشنا نشود نمی توان این نزدیکی را دریافت.
فرهنگ و آداب و رسوم هجیج
از ویژگی های منحصر به فرد مردمان این روستا خود کفایی در تمامی مایحتاج روزانه است حتی گیوه بافی که پای پوش مردمان مناطق کرد نشین است و لباس های سنتی بافته شده از پشم و رنگ طبیعت نیز در این منطقه رایج است. از تهیه خوراک مورد نیاز گرفته تا هر آنچه که به زیستن در رفاه مربوط باشد همه حاصل تلاش، کوشش، ذوق و هنر این مردمان است و ریشه در فرهنگ، باور و توانمندی آنان دارد. مردم روستای هجیج به زبان کردی و لهجه هورامی سخن می گویند.
موسیقی مورد علاقه مردم روستای هجیج شنیدن نوای سوزناک شمشال است. این ساز یکی از انواع سازهای بادی است و شبیه نی است که همراه با آوازهای سوزناک و گیرا نواخته می شود. در مراسم مختلف به خصوص در سوگواری ها و مراسم حماسی نیز از این ساز استفاده می گردد.
امامزاده و جاذبه های روستای هجیج
یکی از جاذبه های قابل توجه این روستا وجود امامزاده سید عبیدالله فرزند امام موسی کاظم (ع) است که اهالی منطقه از آن به نام کوسه هجیج یاد می کنند و بسیار مورد احترام است.
از دیگر جاذبه های روستای هجیج بناهای خانقاه، چله خانه و عبادتگاه کوسه است. این بنا از سنگ است و داخل آن با گل اندود شده است. در داخل این عبادتگاه ستون های چوبی نیز وجود دارد.
مسجد مرکزی روستای هجیج نمونه کاملی از معماری کهن ایرانی است با ستون های چوبی و تزئینات زیبای کنده کاری و در و پنجره هایی که استادانه توسط نجارانی ساخته شده که خود را از نسل همان هنرمندی می دانند که همراه کوسه هجیج به این مکان آمدند و خود را از نسل یاران آن مرد می دانند و همچنان به ساخت وسایلی که لازمه زندگی مردم اورامان است می پردازند.
خانقاه دراویش قادریه از دیگر بناهای دیدنی روستای هجیج است که در آن به ذکر و سماع می پردازند. از مهم ترین مراسمی که در این روستا برگزار می شود مراسم ذکر و سماع دراویش طریقت قادریه می باشد.
در نزدیکی روستا چشمه خروشانی وجود دارد که آب آن به رودخانه سیروان می ریزد، این چشمه که به مانند آبشاری از دل کوه سرازیر است، به چشمه بل معروف است، جوش و خروش آن به قدری است که در هیچ فصلی از سال آب آن کم نمی شود و متخصصین و محققین آب آن را به عنوان یکی از بهترین آب معدنی های دنیا می شناسند.
روستای هجیج با اقلیمی معتدل و کوهستانی، در بهار و تابستان آب و هوای مطبوعی دارد و در پاییز و زمستان سرد است. رودخانه سیروان در نزدیکی این روستا جریان دارد.
اگر ماشین شخصی دارید و حوصله حدود نیم ساعت رانندگی بیشتر در جاده خاکی و کوهستانی هجیج را دارید به روستایی به نام بلبر خواهید رسید که طبیعت با صفا و دل انگیزی دارد.
اقتصاد و محصولات روستا
مراتع سرسبز و حاصلخیز به ویژه در اطراف رودخانة سیروان، باعث رونق دامداری در این روستا شده است. کشک، شیر، دوغ، روغن حیوانی و کره از مهم ترین فرآورده های لبنی این روستا می باشد. نگهداری و پرورش انواع طیور در این روستا رایج است.
اقلیم منطقه
کافی است از روستا حدود ۱۰ دقیقه جاده هجیج را ادامه دهید تا به یکی از شگفت انگیز ترین نقاط طبیعت ایران برسید.
دست چپ جاده غاری را بر دامنه کوه می بینید با قطر دهانه حدود ۶ متر که از این حفره بزرگ در تمام فصول سال آب با فشار بسیار زیاد بیرون می ریزد و به رودخانه سیروان جاری میشود. این پدیده دیدنی را مردم هجیج چشمه بل می نامند.
دو سه قدمی که بیشتر در جاده پیش بروید حفره دیگری خواهید یافت که باید ده پانزده قدمی واردش شوید تا به پله هایی برسید. از پله ها که بالا بروید در دل کوه و در میان غار، آبی آرام و خوشرنگ را خواهید دید که منظره ای آرام و بکر و بی مانند پیش رویتان دیده میشود. همین آب است که از حفره نخست بیرون می ریزد و چشمه بل را می سازد.
حواشی رودخانه پرآب و تماشایی سیروان که از نزدیکی روستا عبور می کند به ویژه در بهار و تابستان با سرسبزی، طراوت و زیبایی کم نظیر، یکی از تفرجگاه های زیبای روستای هجیج محسوب می شود.
درختان بلند پیرامون روستا همراه با گیاهان خودرو و گل های رنگارنگ در دامنه ها، به خصوص در بهار و تابستان چشم اندازهای طبیعی بسیار زیبایی را پدید می آورند.
در دامنه ارتفاعات شاهو چشمه های فراوانی وجود دارد که بخش اعظم آب زراعی و آشامیدنی شهرها و روستاهای پیرامون خود را تأمین میکنند.
هجیج به مدد معماری پله ای، طبیعت سبز و دریاچه ای که در کنار روستا شکل گرفته است، از زیباترین روستاهای منطقه به شمار میرود.
سوغات
سوغات ویژه هجیج گیوه آن است که بسیاری از اهالی روستا از همین راه کسب درآمد دارند. گیوه هجیج پای چپ و راست ندارد و در اندازه های مختلف وجود دارد و به رنگ سفید با کفی هایی به رنگ آبی کاربنی، قرمز، سفید و … به فروش می رسد.
لباس و پارچه های زیبای کردی با جنس طبیعی و رنگ های خیره کننده نیز گزینه بعدی خرید هستند.
پوشش گیاهی و جانوری
ارتفاعات شاهو که بخشی از رشته کوه های زاگرس به شمار می رود، طبیعت زیبا و بکری دارد که همراه با مراتع و چراگاه های سرسبز از جمله پیاز دول میشا و گاول و نیز انواع گونه های گیاهی به ویژه گیاهان دارویی همانند گل گاوزبان، ختمی، گون و شنگ، در زمره زیباترین نواحی استان کرمانشاه به شمار می آید. تنوع جانوری این ارتفاعات نیز از جمله خرس، شغال، گرگ و روباه جالب توجه است
